Επειδή είχαμε “βαφτίσια”, αφού το «Ευρωπαϊκό Κύπελλο Εθνών» έδωσε την θέση του στο «Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα» και ένα νέο φορμάτ, με φάση ομίλων 32 ομάδων στα προκριματικά. Στα προημιτελικά, οι οκτώ πιο ισχυρές ομάδες (βάσει συντελεστή) τέθηκαν αντιμέτωπες μεταξύ τους, σε διπλούς αγώνες. Η οικοδέσποινα Ιταλία, η παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1966, Αγγλία, η σταθερά παρούσα Σοβιετική Ένωση και η εξαιρετικά ταλαντούχα Γιουγκοσλαβία συνέθεσαν την τετράδα της τελικής φάσης. Αξέχαστο, παρ’ όλα αυτά, το ματς της προκριματικής φάσης μεταξύ των Άγγλων και της Σκωτίας στο «Χάμπντεν Παρκ» της Γλασκόβης (1-1), το οποίο παρακολούθησαν 130.711 θεατές (!), στο απόλυτο ρεκόρ προσέλευσης σε αγώνα Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος.
Ποιος το κατέκτησε
Η οικοδέσποινα Ιταλία του Φερούτσιο Βαλκαρέτζι, ο οποίος ανέλαβε μετά τον αποκλεισμό ντροπή από τη Βόρεια Κορέα στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1966 και οδήγησε την Σκουάντρα Ατζούρα μέχρι τον τελικό του Μουντιάλ του 1970, όπου ηττήθηκε από την κορυφαία Βραζιλία όλων των εποχών. Ο ημιτελικός με τη Σοβιετική Ένωση, μετά το 0-0 σε 120 λεπτά, κρίθηκε στο στρίψιμο του νομίσματος (δεν υπήρχαν ακόμα τα πέναλτι ως τελευταίο κριτήριο) και η τύχη χαμογέλασε στους Ιταλούς και τον αρχηγό τους, τον θρυλικό Τζιασίντο Φακέτι να διαλέγει σωστά. Στον τελικό η Γιουγκοσλαβία του Ντράγκαν Τζάιτς που είχε αποκλείσει την Αγγλία (1-0), άξιζε τη νίκη, αλλά η σκληροτράχηλη (από τότε) Ιταλία πήρε 1-1 μετά από παράταση. «Δεν αξίζαμε την ισοπαλία», έχει παραδεχθεί ο Ντίνο Τζοφ, η ομάδα του οποίου, δύο ημέρες αργότερα, κατέκτησε το τρόπαιο με νίκη 2-0, ούσα καλύτερη αυτή τη φορά.
Ποιοι παίκτες έλαμψαν
Πέντε Ιταλοί, τρεις Γιουγκοσλάβοι, δύο Άγγλοι και ένας Σοβιετικός συνέθεσαν την 11άδα της διοργάνωσης. Ένας και ένας, θρύλοι όπως ο χαρισματικός τερματοφύλακας Ντίνο Τζοφ, ο αρχηγός της Αγγλίας και αρχοντικός αμυντικός, Μπόμπι Μουρ, αλλά και ένας σύγχρονος αριστερός μπακ – χαφ όπως ο Τζιατσίντο Φακέτι.
Δύο από τους καλύτερους επιθετικογενείς που έβγαλε ποτέ η Ιταλία (Σάντρο Ματσόλα και Τζίτζι Ρίβα), ο μοναδικός παίκτης που έχει σημειώσει χατ τρικ σε τελικό Μουντιάλ (Τζεφ Χαρστ), ο αρτίστας της ντρίμπλας, Ντάγκαν Τζάιτς και ο ποδοσφαιράνθρωπος που, μεταξύ άλλων, άφησε ως κληρονομιά στο ελληνικό ποδόσφαιρο την αξέχαστη ατάκα για την «πόρνη μπάλα». Προτού ασχοληθεί (και πετύχει) με την προπονητική, βλέπετε, ο Ίβιτσα Όσιμ υπήρξε ένας εξαιρετικός μέσος με αδιάκοπο τρέξιμο και φανταστική ντρίμπλα, ο οποίος δεν έπαιξε στον τελικό εξαιτίας τραυματισμού. Ποιος ξέρει τι θα είχε συμβεί αν είχε δώσει το παρών…