Επειδή ήταν το πρώτο και διοργανώθηκε περίπου 30 χρόνια μετά την σύλληψη της ιδέας από τον γραμματέα της Γαλλικής Ομοσπονδίας, Ανρί Ντελόν. Οι δυσκολίες για την διεξαγωγή του και οι αντιρρήσεις διαφόρων ομοσπονδιών για το Κύπελλο των Εθνών (με έμπνευση το Κόπα Αμέρικα, το οποίο ξεκίνησε στη Νότιο Αμερική το 1916), κατέστησαν δυνατή την έναρξη του με μεγάλη καθυστέρηση και η πρώτη εκδοχή ήταν ιδιαιτέρως φτωχή. Στην πρώτη προκριματική φάση λοιπόν συμμετείχαν μόλις 17 χώρες, με μεγάλες απουσίες όπως η Δυτική Γερμανία (παγκόσμια πρωταθλήτρια του 1954), η Αγγλία και η Ιταλία. Στα προημιτελικά, η Ισπανία υπό το καθεστώς του δικτάτορα Φρανθίσκο Φράνκο, αρνήθηκε να αντιμετωπίσει την κομμουνιστική Σοβιετική Ένωση και αποκλείστηκε άνευ αγώνα. Οι Σοβιετικοί, με τις έχουσες ίδια πολιτικά φρονήματα Γιουγκοσλαβία και Τσεχοσλοβακία, συνέθεσαν μαζί με την οικοδέσποινα Γαλλία, την πρώτη τετράδα της (πολύ περιορισμένης) τελικής φάσης.

Η Σοβιετική Ένωση του Γαβριίλ Καχάλιν, μια ομάδα γεμάτη ταλέντο που το 1956 είχε κατακτήσει το χρυσό μετάλλιο στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης, «κατάπιε» στον ημιτελικό την σπουδαία Τσεχοσλοβακία του Γιόζεφ Μάζοπουστ που δύο χρόνια αργότερα, θα έφτανε μέχρι τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Χιλής (3-0). Η Γιουγκοσλαβία, η οποία στον ημιτελικό νίκησε την Γαλλία με ένα απίστευτο 5-4 ενώ βρέθηκε να χάνει 3-1 και 4-2 (!), προηγήθηκε στον τελικό, αλλά οι Σοβιετικοί, στην πρώτη παράταση σε μεγάλη διοργάνωση, επικράτησαν με 2-1 με ήρωα τον Βίκτορ Πονεντέλνικ, σκόρερ στο 113’. Το επίθετο του τελευταίου, του πρώτου παίκτη που κλήθηκε στην Σοβιετική Ένωση ενώ έπαιζε σε ομάδα δεύτερης κατηγορίας (ΣΚΑ Ροστόφ), σημαίνει «Δευτέρα» στα ρώσικα και κατά σύμπτωση, πέτυχε το γκολ της νίκης Δευτέρα, αφού ο τελικός ξεκίνησε μεν Κυριακή, αλλά η ημέρα είχε αλλάξει, κατά την διάρκεια της παράτασης!

Η κορυφαία 11άδα της (μίνι) διοργάνωσης περιλάμβανε πέντε Σοβιετικούς, τέσσερις Γιουγκοσλάβους και δύο Τσεχοσλοβάκους και δέσποζε, αναμφίβολα, η μορφή του Λεβ Γιασίν. Του μοναδικού τερματοφύλακα που έχει κατακτήσει «Χρυσή Μπάλα» (1963), ενός ήρωα της εργατικής τάξης που ήταν μπροστά από την εποχή του, δεν δέχθηκε γκολ σε 160 από τα 326 παιχνίδια πρωταθλήματος που έδωσε (!), κάπνιζε αρειμανίως και αυτό του στοίχισε εντέλει τη ζωή του.

Από τους υπόλοιπους σταρ του πρώτου Euro, τραγική ιστορία είχε ο Γιουγκοσλάβος δεξιός μπακ Βλάντιμιρ Τζούρκοβιτς, ο οποίος έβγαλε μάτια στον Ερυθρό Αστέρα και την Σεντ Ετιέν, αλλά έχασε την ζωή του μόλις στα 36 του χρόνια, όταν τον πυροβόλησε κατά λάθος ένας αστυνομικός. Ο ηγέτης των Σοβιετικών, εξαίρετος μέσος Ιγκόρ Νέτο κάθισε στον πάγκο του Πανιωνίου για περίπου μιάμιση σεζόν στα τέλη της δεκαετίας του ’70, ενώ ο Μάζοπουστ, ένας χαρισματικός χαφ και ένας από τους σταρ της εποχής, έγινε ο πρώτος παίκτης από το πρώην Κομμουνιστικό μπλοκ που πήρε την «Χρυσή Μπάλα», το 1962.